Ubuntu Hakkında
Ubuntu, Debian kökenli, kurulum ve kullanım kolaylığı ve düzenli sürüm yükseltmeleriyle öne çıkan bir Linux dağıtımıdır. Canonical Ltd.‘nin (Mark Shuttleworth’e ait) sponsorluğunda geliştirilmektedir. Ubuntu’nun hedefi son kullanıcıların ulaşabileceği kolay, hızlı, ücretsiz, güçlü bir işletim sistemi oluşturmaktır. Ubuntu, Zulu dilinde; “Ben, sen sen olduğun için, benim” demektir, aynı zamanda “başkalarına karşı merhametli, şefkatli, iyiliksever” olmak gibi insani değerlerin temel alındığı bir dünya görüşüdür. İnsanlık için Linux (Linux For Human Beings) sloganını kullanan Ubuntu, Debian‘dan farklı olarak her 6 ayda bir yeni sürüm; her sürüm için de 18 ay destek sunmaktadır. Ayrıca 3 yıl Masaüstü ve 5 yıl Sunucu sistem desteği sunan ve belli sürelerde bir çıkarılan Uzun Süreli Destek (Long Term Support, LTS) sürümleri de mevcuttur. 8.04 (Hardy Heron) sürümü, Ubuntu’nun 6.06′dan sonra ikinci LTS sürümüdür.
Ubuntu projesinin amacı, her düzey kullanıcının rahat bir biçimde kullanabileceği, tamamen açık kaynaklı ve kararlı bir işletim sistemi oluşturmaktır. Bu bağlamda GNU/Linux hakkında hiç tecrübesi olmayan kişilerin başlaması için ideal bir seçimdir. Özellikleri itibarıyla acemi, tecrübeli ve uzman kitleye de hitap etmektedir.
Tarihçe ve Gelişme Aşaması
Tarihçe ve Gelişme Aşaması
Debian temel alınarak yola çıkılan ilk Ubuntu sürümü 20 Kasım 2004 tarihinde yayımlandı. O zamandan beri her altı ayda bir yeni sürüm yayımlanmaktadır; bu da onu en güncel GNOME (nom diye okunur) arayüzü kullanan dağıtım yapmaktadır. MEPIS, Xandros, Linspire, Progeny ve Libranet gibi diğer Debian tabanlı işletim sistemlerinin aksine Ubuntu, Debian’ın felsefesine sadık kalmış ve özgür bir yazılım olarak yoluna devam etmiştir.
Ubuntu logosu ilk sürümden beri aynıdır. Elde çizilmiş ve şimdi ubuntu-title adlı bir yazıtipi olan bu logo Andy Fitzsimon tarafından yapılmıştır. Logosundaki işlenen temada insanlar arasındaki eşitliğe ve kardeşliğe dikkat çekmektedir.
Ubuntu paketlerinin çoğunluğu Debian projesinin kararsız bölümünden derlenir. Ubuntu ve tüm resmi türevleri .deb paketleri ve APTtabanlı paket yöneticilerini kullanır.
Ubuntu projesi, paketlerle ilgili bazı konularda Debian ile ortak çalışmaktadır. Ubuntu’ya yüklenen paketler Debian’ın kararlılık seviyesi için bir deneme ortamı yaratmaktadır. Öte yandan Ubuntu ve Debian çok sayıda kişi tarafından yeterince beraber çalışmamakla suçlanmaktadır; zira Ubuntu .deb’leri ve Debian .deb’leri birbiriyle uyumlu değildir. Her ne kadar çok sayıda Debian geliştiricisi aynı zamanda Ubuntu’nun gelişimine yardım ediyor olsa da Debian‘ın kurucusu Ian Murdock Ubuntu’nun ayrı bir proje olduğunu ve Debian ile yeterince ortak noktaya sahip olmadığını belirtmiştir.
Kurulum
Kurulumu oldukça kolay olan Ubuntu; kurulum kolaylığında Windows Vista, SuSE, Mandriva ve Fedora Core gibi kolay kurulum ile ün yapmış işletim sistemlerini arkasında bırakmıştır. Kurulum için CD versiyonunda önce işletim sisteminin canlı cd olarak açılması gerekir,DVD versiyonunda text mod ile kuruluma başlanabilir. Bundan sonra kurulum sadece “install” simgesine tıklayıp birkaç ileri düğmesine basmaktan ibarettir. Kurulum sırasında işletim sistemi üzerinde istediğiniz her şeyi yapabilirsiniz, ancak değişiklikler yeni kurduğunuz sisteme aktarılmamaktadır.
Kullanım
Kullanışlılık üzerine odaklanılmış bir dağıtım olan Ubuntu’da çok sayıda değişik kullanım özelliği bulunmaktadır.
- Diğer Linux dağıtımlarının aksine, Ubuntu’da su(super user) komutu yerine sudo kullanılır. Ancak bir terminal komutu ile bu durum diğer dağıtımlardaki gibi ayarlanabilir.
- Çok sayıda açık kaynaklı yazılım ile birlikte gelmektedir; OpenOffice.Org, Mozilla Firefox, Pidgin ve Gimp gibi.
- Yüklü olan diğer işletim sistemlerinden bazı kullanıcı özellikleri içe aktarılabilmektedir; sık kullanılanlar ve duvar kağıdı gibi.
Paketler
Debian’ın APT (Advanced Package Tool) paket sistemini kullanan Ubuntu, kaynak listenizi (sources list) de genişletmeniz halinde 25.000 den fazla paketi internetten indirip kurmaya hazırdır. APT programının görsel arayüzü olan Synaptic paket yöneticisi ile Ubuntudepolarından istediğiniz paketi arayıp kurabilirsiniz. İstediğiniz bir paketi seçtiğiniz zaman onun çalışması için gerekli tüm diğer paketleri/bağımlılıkları kendiliğinden seçilip yüklenecektir.
Paket Sınıflandırılması:
| Özgür Yazılım | Özgür Olmayan Yazılım | |
| Desteklenen | Main (Ana) | Restricted (Kısıtlı) |
| Desteklenmeyen | Universe (Evrensel) | Multiverse (Evrensel Olmayan) |
Buradaki özgür yazılım ibaresi, Ubuntu’nun lisans şartlarını karşılayan yazılımlara verilen addır. Main, Restricted, Universe ve Multiverse ise bu yazılımların indirilebildiği depolardır.
Görsellik
Ubuntu GNOME masaüstü ortamı ile gelmektedir. GNOME‘un temel felsefesi olan sadelik aynen Ubuntu masaüstünde de yer almaktadır. KDE masaüstü yöneticisini tercih eden kullanıcılar Kubuntu‘yu, XFCE‘yi tercih edenler ise Xubuntu‘yu edinebilir veya yüklüUbuntu’larına kubuntu-desktop, xubuntu-desktop paketlerini yükleyebilirek istedikleri masaüstü ortamını kullanabilirler.
Ubuntu 7.10 sürümünden itibaren Compiz Fusion adlı 3 boyutlu yazılımla birlikte gelmektedir. Bu yazılım, 3 boyutlu masaüstü ve jöle gibi pencereler başta olmak üzere çok sayıda görsel efekt içermektedir.
Ticari Lisanslı Yazılımlar
Ubuntu, bazı ticari kapalı kaynak yazılımları doğrudan bünyesinde barındırmamaktadır. Bunların arasında;
- Bölge ayarı yapılmış DVDleri çözebilen(dekoder) yazılımlar. Her ne kadar özgür Libdvdcss kütüphanesi bu işlevi yerine getirebiliyorsa da kimi ülkelerde yasadışı sayıldığı için Ubuntu’yla hazır gelmemektedir. Bu paketin sonradan yüklenmesiyle sorun giderilebilir.
- WMV ve MP3 gibi bazı ticari ses formatlarının çözücüleri. Sonradan bu kütüphanelerin eklenmesiyle sorun giderilebilir.
- Çok sayıda ticari tarayıcı eklentisi. Örneğin Adobe Flash, dahili olarak bulunmamakla beraber “flashplugin-nonfree” paketinin multiversedepolarından indirilmesiyle kullanılabilir. Ya da daha basiti, Firefox’la flash kullanılan bir siteye girilip, “Eksik eklentileri yükle” yazısına tıklanabilir.
Sürümler
Ubuntu, altı ayda bir sürüm çıkartmaktadır. Sürüm numarası çıktığı yıl ve ayı işaret eder. Örnek olarak Ubuntu 4.10, 2004 yılının 10′uncu ayında sunulmuştu.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (*) planlanan tarih. KAYNAKLAR : - http://www.ubuntu-tr.net/ubuntu-hakkinda Ubuntu 10.10 Takvimi Ubuntu 10.10 sürümlerinin yayınlanma tarihleri : - Alpha 1 sürümü : 05 Haziran 2010 - Alpha 2 sürümü : 09 Temmuz 2010 - Alpha 3 sürümü : 14 Ağustos 2010 - Beta sürümü : 18 Eylül 2010 Finalden önceki son sürüm olan - Release Canditate (RC) sürümü : 22 Eylül 2010 Final Release Ubuntu 10.10 : 24 Ekim 2010 KAYNAKLAR: https://wiki.ubuntu.com/MaverickReleaseSchedule?action=show&redirect=MReleaseSchedule |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder